Behalve het 'complete' wijkservicecentrum bestaan er talloze kleinschaliger varianten. Met name op het platteland is het draagvlak voor voorzieningen te gering. Door slimme combinaties te maken, ontstaan nieuwe knooppunten. In deze knooppunten worden voorzieningen op het gebeid van wonen, zorg en welzijn gebundeld en ontstaat er een integraal en uitgebreid aanbod. Voorbeelden zijn zorgsteunpunt, steunstee, kulturhus, servicewinkel en dorpspunt.
Vanuit het zorgsteunpunt wordt 24-uurs zorg in de directe omgeving geboden. Vaak is er ook ruimte voor ontmoeting en advies.
Zorgsteunppunten zijn vaak gevestigd in een woonzorgcomplex. De zorgaanbieder huurt ruimte in het complex om vandaaruit 24 uurs-zorg te kunnen bieden. Door een zorgsteunpunt toe te voegen aan een bestaande flat waar al veel ouderen of zorgvragers wonen, wordt de flat 'opgewaarderd' tot woonzorgcomplex. Lees ook de publicatie Opwaarderen.
Zorgsteunpunten beslaan ongeveer het oppervlak van een eengezinswoning en omvatten de functies: 24-uurs zorgpost en overdag inloop/huiskamerfunctie. Hiervoor kunnen één of twee woningen worden gehuurd en aangepast.
In Bellingwedde, Oost-Groningen is gekozen voor een kleinschalig antwoord op de afname van voorzieningen op het platteland. In elke kern is een Steunstee gerealiseerd, die bewoners ontmoeting en een aanspreekpunt in de directe nabijheid biedt. Het Steunsteemodel (zie website Wel Thuis) breidt zich uit over andere delen van Groningen. Lees meer informatie (o.a. werkboek) op de website van Steunstee.
Het Kulturhus is een concept waarbij een combinatie van diverse voorzieningen op één plek worden ondergebracht. Het gaat om het delen van één dak, maar ook om gezamenlijke programmering en onderlinge samenwerking. In een Kulturhus zijn functies ondergebracht op ten minste drie van de volgende terreinen: zorg, welzijn, educatie, cultuur en maatschappelijke en zakelijke dienstverlening.
Het kan gaan om VVV, bibliotheek, spreekkamers van artsen, kinderopvang, schoolruimte, fysiotherapeuten etcetera. Het van oorsprong Scandinavische model is gericht op het in stand houden van voorzieningen in kleine dorpen, maar ook in stadswijken.
Vaak fungeert het Kulturhus ook als een één loket. In Overijssel zijn er momenteel 22 Kulturhusen, er zijn er 5 in Gelderland en 20 in de provincie Utrecht. In de komende jaren zullen landelijk circa 150 Kulturhusen gerealiseerd worden. De provincies Overijssel, Gelderland en Utrecht hebben budget beschikbaar gesteld voor de invoering van Kulturhusen in de eigen provincie. Lees meer over Kulturhusen.
In Limburg zijn vijf servicewinkels gerealiseerd. Ook in Zeeland is een servicewinkel geopend.
In de Servicewinkel bieden diverse landelijk en lokaal of regionaal bekende partners hun diensten onder één dak aan. Een lokale ondernemer fungeert als host. Het service-aanbod van landelijke partners kan worden aangevuld met diensten van diverse regionale en lokale partijen. Bijvoorbeeld gemeentelijke diensten, diensten op het gebied van zorg, of diensten op het gebied van wonen. De samenwerking is gericht op minimaal behoud en maximaal optimalisering van het lokale dienstenniveau in de kleine kernen en stadswijken. De dagelijkse bedrijfsvoering is in handen van een lokale ondernemer, die ook de ruimte beschikbaar stelt. De ondernemer gaat een contract aan met Servicewinkel Nederland BV, de service-organisatie waarvan Rabobank Nederland de belangrijkste toezichthouder is. Lees meer op de website van de Servicewinkel.
In Brabant zijn met steun van de provincie en het project Dagindeling, dorpspunten gerealiseerd in kruisgebouwen van de thuiszorg. Dorpspunt richt op het behouden van diensten en voorzieningen in de kleine kernen. Dorpspunt is een fysiek 'loket' waar de inwoners van een kleine kern terecht kunnen met al hun vragen over diensten en voorzieningen rond wonen, werken en leven. Dorpspunt organiseert oplossingen, door de vragen en de behoeftes van de inwoners te koppelen aan het dienstenaanbod van leveranciers in de lokale omgeving of daarbuiten. Verschillende partijen kunnen initiatiefnemers zijn. Het Dorpspunt in Nieuwendijk is bijvoorbeeld een initiatief van woningcorporatie de Woonlinie en Kruiswerk Mark en Maas. De provincie Noord-Brabant en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ondersteunen de Dorpspunten. Lees meer op de website van Dorpspunt.
