Rond 2040 zal, volgens het CBS, het aandeel 65-plussers het grootst zijn met 25%, waarna het geleidelijk zal afnemen tot 23,6% in 2050. De vergrijzing van de bevolking leidt tot ook meer ouderen in de vierde leeftijd (75+) in 2015. De frequentie van handicaps en chronische ziekten boven 75 jaar zal naar verwachting nog niet wezenlijk afnemen. Van belang voor de zorgbehoefte is ook de verwachte groei van het aantal mensen met dementie in Nederland met 65% van 193.000 naar 319.000 tussen 2005 en 2030.
De totale zorgbehoefte blijft toenemen tot 2015, zowel voor de thuiszorg als voor de 24-uurszorg. De verwachting is dat de informele zorg de toename van de zorgvraag niet zal bijhouden. Na 2015 zal het aantal ouderen boven 75 jaar sneller gaan groeien, maar zal naar verwachting de gezondheidstoestand tegelijkertijd verbeteren.
De inkomenspositie en met name de vermogenspositie van ouderen zal de komende 15 jaar belangrijk verbeteren. Het aantal ouderen met een laag inkomen blijft ongeveer constant, terwijl het aantal ouderen met een middeninkomen belangrijk groeit. In echt hoge inkomens zit veel minder groei, maar neemt het vermogen dat is opgeslagen in de eigen woning belangrijk toe. Deze ontwikkeling heeft tot gevolg dat wat betreft wonen en dienstverlening zich steeds meer koopkrachtige vraag zal manifesteren, die zich richt op privaat gefinancierde arrangementen. Tegelijkertijd zal de zorg dermate schaars blijven, dat deze in veel mindere mate zal worden opengesteld voor private financiering en goeddeels tot het publieke domein blijft behoren. Er ontstaat dus steeds meer vraag naar arrangementen van publiek gefinancierde zorg én privaat gefinancierde dienstverlening en woonruimte. Zie voor meer informatie het thema Privaat geld in wonen-zorg.
Als gevolg van het steeds hogere opleidingsniveau van ouderen en de steeds grotere toegang tot informatie - onder andere door het toenemende PC-bezit - zullen steeds meer ouderen zich op de markt presenteren als kritisch vergelijkende consument. Zij denken - vaak al in een vroeg stadium - na over hun wensen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Steeds beter weten zij wat er mogelijk is.
Naast ouderen die zich primair oriënteren op de eigen woonomgeving waar men geworteld is, zullen er ook ouderen zijn die zich op de regionale, nationale of zelfs Europese woonzorgmarkt oriënteren. Maar er blijft ook een groep ouderen met een sociaal of cognitief kwetsbare positie die vooral aangewezen is op basisvoorzieningen in eigen woonwijk of woonplaats. Voor deze groep ouderen zal in elk woongebied een goed basispakket woonzorgvoorzieningen aanwezig moeten zijn. Ouderenadviseurs of zorgconsulenten kunnen een rol spelen bij ondersteuning en advisering.
Ruim alle beperkingen op die 'het samenwonen' in de breedste zin van het woord in de weg staan, is het belangrijkste devies van het rapport 'Vergrijzing, een uitdaging voor de woningmarkt' van Harkolien Meinsma in opdracht van de Ouderenpartij Noord-Holland (februari 2007). Dat komt tegemoet aan de huidige woningnood, vermindert het aantal nog toe te voegen woningen en voorkomt leegstandsproblemen bij krimp van de bevolking in de toekomst. Het klinkt bijna te simpel om waar te zijn, maar het devies opvolgen vergt een aardverschuiving in volkshuisvestingsland en daarbuiten. Lees het rapport.
Momenteel zijn er nog relatief weinig allochtone ouderen in Nederland, maar hun aantal groeit snel. In 2005 is 2,4% van de senioren niet-westers allochtoon, in 2050 is dit 12% ) .
Na 2010 gaat ook de groep in de ‘vierde leeftijd’ (75 plus) snel toenemen. Met name onder ouderen met lage inkomens neemt het percentage allochtonen toe. Dit heeft natuurlijk gevolgen voor de toekomst van wonen, zorg en welzijn. Tijdens de project !mpulsbijeenkomsten van november 2006 zijn presentaties gehouden over allochtone ouderen en wonen, zorg en welzijn, actuele cijfers, voorbeelden van intercultureel werken bij onder andere welzijnsorganisatie Scala te Hengelo en het bereiken van allochtone ouderen. Lees de verslagen.
Het Faciliair Netwerk Allochtone Ouderen (FNAO) heeft informatie over woonsituatie, woonwensen en ontwikkelingen op het gebied van wonen gebundeld in de factsheet Allochtone ouderen en wonen (pdf, 850 kb). Het FNAO heeft een overzicht van projecten voor allochtone ouderen op de website staan. Lees meer.
Een greep uit projecten die op initiatief van allochtone ouderen zelf zijn ontstaan kunt u vinden op deze website.
