20-12-2005
De markt voor ouderenhuisvesting trekt de aandacht van institutionele beleggers (pensioenfondsen) en bouwers. Twee recent verschenen publicaties bepleiten nieuwe initiatieven.
Institutionele beleggers
In het onderzoeksrapport van de Stec Groep ‘Vastgoedmarkt en vergrijzing’ herhaalt de 10-jarige vereniging van institutionele beleggers IVBN de tekortcijfers van het Ministerie van VROM. Tot 2015 moeten er 395.000 woningen extra beschikbaar komen voor ouderen. De toename van de vraag is het gevolg van vergrijzing, kleinere huishoudens (ouderen zijn vaak alleen of met z’n tweeën) en extramuralisering. De meerderheid van de ouderen heeft een voorkeur voor huren. Liefst 71% van de verhuisgeneigde ouderen zoekt een huurwoning. Dat maakt de doelgroep interessant voor institutionele beleggers.
De onderzoekers constateren dat senioren hogere eisen gaan stellen aan hun woning, die drempelvrij moet zijn en een ruimer toilet en badkamer moet hebben. Ouderen verhuizen wel naar kleinere woningen, maar dat komt vaak door gebrek aan beter of een slechtere gezondheid. De meeste ouderen vragen toch een woning tussen de 70 en 120 m². De beleggers krijgen de waarschuwing niet te veel te rekenen op vraag van ouderen buiten de regio. Senioren zijn immers niet erg verhuisgeneigd. Als ze al verhuizen doen ze dat in de eigen regio.
‘Sale en leaseback’
De onderzoekers geven de beleggers vijf adviezen: ontwikkel een portefeuillestrategie die is gericht op ouderen, verleid ouderen met aantrekkelijke woningen, besteed ook aandacht aan verbetering van bestaande woningen, combineer huisvesting met andere diensten (verzekeringen en zorgarrangementen) en zoek samenwerking met zorginstellingen. Voor zorginstellingen kan het aantrekkelijk zijn het vastgoed niet zelf in beheer te hebben. De onderzoekers noemen in die situatie “sale en leaseback” in samenwerking met een belegger “een interessante mogelijkheid”.
De IVBN telt 113 leden, die 150.000 woningen beheren.
Het Stec-rapport Vastgoedmarkt en vergrijzing is te bestellen via de website van IVBN.
Revolverend fonds
Een aantal bij de bouw van particuliere woningen betrokken organisaties bepleit een ‘revolving fund’ om de verbouw van bestaande woningen te financieren. De initiatiefnemers, onder wie Bouwend Nederland (de vereniging van bouw- en infrabedrijven), de makelaarsvereniging NVM en de Vereniging eigen huis, wijzen erop dat de kwaliteit van bestaande woningen niet voldoet aan de toekomstige vraag. Zij wijzen onder meer op de behoefte aan woningen die aanpasbaar zijn aan de wensen van ouderen en mensen met een handicap. Omdat bewoners met lage inkomens moeilijk kunnen investeren zijn lage leningen nodig uit een ‘revolverend fonds’. De overheid zou een dergelijk fonds in het leven moeten roepen. Uit het fonds moeten leningen worden verstrekt met borging volgens de Nationale Hypotheek Garantie. Gemeenten moeten de behoefte bepalen. Zij krijgen ook de taak om binnen het stedelijk vernieuwingsbeleid te bepalen in welke wijken het instrument van zachte leningen het beste kan worden ingezet.
Het rapport ‘Nederland verbouwt!’ is verkrijgbaar bij Bouwend Nederland.