Publieke ruimte belangrijk voor ouderen
Ouderen blijven langer zelfstandig wonen. Een aangename leefomgeving die uitnodigt om naar buiten te gaan ondersteunt dat. Zo blijven ouderen mobiel en ontmoeten zij anderen. De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) stelt dat gemeenten met een goede inrichting van de publieke ruimte ouderen kunnen ondersteunen bij hun redzaamheid.
Publieke ruimte benutten
De inrichting van de publieke ruimte kan ouderen hinderen bij hun dagelijkse bezigheden. Gebrek aan rustpunten zoals bankjes, smalle trottoirs en het ontbreken van beschutting tegen weer en wind, kunnen ouderen ervan weerhouden erop uit te gaan. Dat beperkt de redzaamheid van ouderen en de mogelijkheden om hun leven zelfstandig en met hulp van hun sociale contacten vorm te geven. De Raad ziet een toegankelijke publieke ruimte als nieuw onderdeel van de algemene voorzieningen waarmee gemeenten ouderen ondersteunen. Een toegankelijke publieke ruimte is een veilige ruimte, die beweegvriendelijk is, de weg wijst aan wie hem vergeten is, en mensen helpt elkaar te ontmoeten.
Slimme aanpassingen en flexibiliteit
Vanwege de sterke toename van het aantal ouderen in de samenleving in de komende decennia is er veel te winnen als gemeenten tijdig gaan nadenken over het goed benutten van de publieke ruimte. Bakstenen en beton gaan immers lang mee. Niettemin kunnen kleine aanpassingen vaak al veel doen. Ook nadenken over de tijdelijke invulling van in onbruik geraakte gebouwen en terreinen en die voor meerdere functies geschikt maken, kunnen bijdragen aan meer flexibiliteit. Gemeenten kunnen daarbij samenwerken met bedrijven, maatschappelijke instellingen en burgers zelf. Iedereen heeft belang bij een leefbare en toegankelijke publieke ruimte.
Samenwerking, ook binnen de gemeente
De Raad agendeert een aantal zaken waar gemeenten en andere betrokken partijen rekening mee zouden moeten houden. Bij afwegingen omtrent ruimtelijke ordening is het nodig oog te hebben voor de redzaamheid van ouderen. Het is dus van belang dat op lokaal niveau de wethouders Ruimtelijke ordening en Volksgezondheid/Welzijn met elkaar in gesprek gaan. Betrek ook burgers, bijvoorbeeld door het toekennen van buurtrechten. En erken het potentieel van tussenruimten, zoals de woonkamer die buurthuis wordt, waar publiek en privaat in elkaar overlopen. Deze plekken kunnen ontmoeting tussen mensen en hun gevoel van veiligheid bevorderen, mits er voldoende ruimte is voor creativiteit, experimenten en samenwerking.