Den Haag lanceert proef met Centrum voor Ouderen
Overal in het land worden plannen gesmeed om de ouderenzorg anders te organiseren en vorm te geven. Zo ook in Den Haag, waar de gemeente op zoek ging naar een nieuwe en slimmere aanpak. Het resultaat is een proef die onlangs in drie Haagse stadsdelen van start ging met een 'Centrum voor Ouderen', een bijzondere samenwerkingsvorm tussen alle schakels in de zorg voor ouderen. Voor de ouderen betekent dit dat zij voortaan één aanspreekpunt hebben en zij niet verdwalen in de wirwar van voorzieningen en diensten in hun stad.
Luisteren naar behoeftes
Net als in andere grote steden is in Den Haag het aanbod van zorg- en welzijnsdiensten aan ouderen afgelopen jaren organisch gegroeid. Ouderenzorg wordt op uiteenlopende niveaus verleend: de wijk, het stadsdeel, de stad en de regio. Financiering en vergoedingen vinden plaats vanuit subsidies en verzekeringen, terwijl de scheidslijn tussen overheid en particuliere partijen vaag is. Anders gezegd: het ontbreekt aan een dominant sturingsprincipe. Niet alleen worden zo schaarse middelen verspild, maar erger nog: degene om wie alles draait - de oudere - raakt in dit aanbod de weg kwijt.
'Een wirwar', zo omschrijft wethouder Karsten Klein de voorzieningen en diensten waar ouderen mee te maken hebben. Bovendien blijven juist kwetsbare ouderen vaak buiten beeld. 'In plaats daarvan wil Den Haag toe naar een organisatie die per stadsdeel alle ondersteuning aan ouderen bundelt, zonder overlap en versnippering. De oudere en zijn netwerk van familie, vrienden en buren - dus inclusief mantelzorger - staan daarin centraal. Deze organisatie noemen we het 'Centrum voor Ouderen', die onafhankelijk advies geeft, actief op zoek gaat naar kwetsbare ouderen en alle zorg- en welzijnsdiensten ontsluit via één aanspreekpunt."
Volgens Klein is een frisse blik soms nodig. 'Eens in de zoveel jaren moet je het dekbed eens goed opschudden en luisteren wat nodig is en waar behoefte aan is.'
Eén oudere, één casemanager, één plan
De trefwoorden van het Haagse 'Centrum voor Ouderen' zijn: één oudere, één casemanager, één plan. Op basis van deze uitgangspunten hebben de afgelopen maanden gemeente, zorg- en welzijnspartijen in drie stadsdelen hard gewerkt om per 1 mei op proef met een 'Centrum voor Ouderen' te kunnen beginnen. Kwetsbare ouderen zijn in kaart gebracht en huisbezoeken afgelegd om behoeften te inventariseren. Het verschil tussen de drie pilots zit vooral in de regie, die in handen is van ofwel gemeente, een samenwerkingsorganisatie van zorg- en welzijnspartijen, of een marktpartij. Medio 2013 zal uit de evaluatie blijken welk regiescenario de voorkeur verdient, waarbij onder meer getoetst wordt op de bereikbaarheid en betaalbaarheid van zorg evenals het terugdringen van het aantal intermediaire organisaties.
'Wat de pilots gemeen hebben, is een sluitende en integrale aanpak, waarbij één casemanager de hele zorg- en welzijnsketen ontsluit voor de oudere en zijn omgeving. De grote winnaar is straks de oudere Hagenaar, die niet meer van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Maar ook de gemeente, de zorgverleners en de instellingen worden er beter van, omdat hun diensten gecoördineerd, zonder overlap en behoeftegericht worden aangeboden.' Vanaf 2014 moeten alle Haagse stadsdelen een 'Centrum voor Ouderen' krijgen.
Hooggespannen verwachtingen
Wethouder Klein heeft hooggespannen verwachtingen van de pilots. Hij zegt: 'Nieuw is niet alleen de integrale aanpak, maar ook dat we beginnen bij de klant: de oudere en zijn behoeften. Daaromheen bouwen we de organisatie op. Het uiteindelijke doel is dat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen, omringd door hun eigen netwerk, in hun eigen huis en in hun eigen buurt, zo nodig met ondersteuning. Ik ben ervan overtuigd dat dit zal bijdragen aan de kwaliteit van leven van ouderen. En daar gaat het om . Het is bovendien positief voor de samenleving als geheel, waarin zorgzaamheid en betrokkenheid de bindende elementen moeten zijn.'
Meer informatie
- Bekijk het KCWZ-dossier Samenwerking
- Lees de Ouderennota van de gemeente Den Haag
