Gerelateerd

Aanpak gevolgen bevolkingskrimp

De regering ondersteunt de aanpak van de negatieve gevolgen van bevolkingskrimp, dat schrijft minister Van der Laan van WWI in een brief aan de Tweede Kamer. Oorzaak en gevolgen van bevolkingsdaling verschillen sterk per regio en gemeente, daarom zijn maatwerkoplossingen gevraagd. Parkstad Limburg gaat als laboratorium dienen voor krimpende regio's.

Gevolgen voor woonzorg aanbod

Op de Project!mpulsbijeenkomsten van het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg is onder meer door Mathea Severeijns van Parkstad Limburg een workshop gehouden over bevolkingskrimp en de gevolgen voor ouderenhuisvesting. Bevolkingskrimp manifesteert zich nu nog vooral in enkele kleine perifere gebieden, maar binnen enkele jaren ook in grotere gebieden buiten de Randstad. Door krimp zijn er minder mensen, door de vergrijzing wordt deze groep gemiddeld steeds ouder. Dat vraagt om kwantitatieve én kwalitatieve bijstelling van het woon- en zorgaanbod in die regio's. De uitdaging: minder eengezinswoningen, betere nultredenwoningen, de zelfzorg en zelfredzaamheid bevorderen en meer professionele zorg bieden met minder werknemers. Technologie zoals domotica en zorg op afstand gaan een belangrijke rol spelen.

Parkstad als testlaboratorium

Partijen slaan de handen ineen omdat ze beseffen dat het probleem alleen op te lossen is door een gedeelde visie op de aanpak. Die visie ligt er inmiddels in de regio Parkstad Limburg, een prestatie van formaat, en de vraag is of de saamhorige sfeer blijft bestaan nu de financiële consequenties duidelijk worden. Sommige corporaties en zorgaanbieders krijgen het aanmerkelijk zwaarder te verduren dan andere en het besef is er dat men elkaar moet helpen bij deze opgave. Terwijl zij deze gedeelde visie nu uitwerken in concrete plannen kijkt heel Nederland toe hoe die ideale toekomstvisie en het verdelen van de pijn in de praktijk vorm zullen krijgen.

Economische gevolgen

Door de bevolkingskrimp zullen in bepaalde gebieden woningen moeilijker verkoopbaar worden. Met name de slechtste delen van het huurwoningenbestand en bepaalde minder gewilde particuliere woningen zullen haast onverkoopbaar worden (of zeer sterk in prijs moeten dalen). Daardoor zullen ouderen soms de overstap naar een beter geschikte woning of een woonzorgcomplex niet willen of kunnen maken. Ook reserves uit de eigen woning kunnen niet of moeilijker worden vrijgemaakt om aan zorg, diensten of woningaanpassingen te besteden.

Herontwikkeling biedt kansen op een betere woningvoorraad, gericht op de groeiende groep ouderen. Maar de verdiencapaciteit verdampt als er meer woningen moeten verdwijnen dan er teruggebouwd worden. Zowel gemeenten (minder grondopbrengst), corporaties (kapitaalvernietiging door verdunning bij herstructurering) als particuliere eigenaren (leegstand leidt tot lagere huizenprijzen) dreigen de dupe te worden van deze demografische ontwikkeling.

Bestuurdersconferentie 17 juni 2009

Het Kabinet zal binnenkort reageren op het advies van de Raad voor het Openbaar Bestuur en de Raad voor de Financiële Verhoudingen over de gevolgen van bevolkingskrimp voor bestuur en financiën. Najaar 2009 wil de regering een 'Actieplan bevolkingsdaling biedt nieuwe kansen' presenteren. Op weg daar naar toe organiseert zij op 17 juni 2009 een bestuurdersconferentie waar ministers en staatssecretarissen met lokale bestuurders en vertegenwoordigers van maatschappelijke partijen van gedachten wisselen over de problematiek en mogelijke oplossingsrichtingen.

Meer informatie

• Kamerstuk bevolkingsdaling op de site van VROM
• Dossier Krimp op website Aedes
• Rapport 'De nieuwe groei heet krimp' op website Parkstad Limburg